سؤال اصلی که کارآفرینان در زمان مواجهه با یک بحران اقتصادی می‌پرسند این است: چه کنیم؟ جواب این سؤال برای کارآفرینان و کارکنان شرکت‌های استارت‌آپ با جوابی که سرمایه‌گذاران برای آن دارند، متفاوت است.

برای اکثر سرمایه‌گذاران گزینه‌ها مشخص است:
- فروش سهام برای جلوگیری از ضرر مالی
- نگه‌داشتن سهام و امید به اینکه بحران سریع رد شود
- خرید سهام و باور به اینکه بازار به بدترین حالت خود رسیده است ولی صعود می‌کند.

به هر حال برای سرمایه‌گذاران جنس ضرر و منفعت از نوع مالی است، و ممکن است انتخاب بهترین گزینه دشوار باشد، اما خود گزینه‌ها مشخص هستند.

اما، برای کارآفرینان و کارکنان‌شان کار به این آسانی نیست. نه تنها برای کار خود سرمایه مالی گذاشته‌اند، بلکه از جان و وقت خود هم مایه گذاشته‌اند. زمانی که بهترین سال‌های عمر کاری خود را در یک شرکت کوچک گذرانده باشید، هدایت کردن کار در محیط در حال تغییر اقتصادِ کلان دشوار است. در این شرایط نه تنها باید مسائل مالی را در نظر بگیرید، بلکه باید صلاح خود و خانواده‌تان را هم مدنظر قرار دهید.

نویسنده این مقاله برای تصمیم‌گیری به ادامه کار یک شرکت سه سؤال را مطرح کرده است که کارآفرینان و کارکنان آن‌ها باید از خود بپرسند:

۱- چه میزان تلاش شخصی حاضر هستید انجام دهید با پذیرش این موضوع که تلاش‌های قبلی شما کلاً از بین رفته باشد؟ در شرایط بحران اقتصادی ممکن است تمام تلاش‌های گذشته نقش برآب شوند و شما ممکن است حتی نیاز به انجام تلاش‌های بیشتر باشید که حداقل به خانه اول برگردید. (البته باید توجه کرد که همه کارکنان حاضر به ادامه تلاش نخواهند بود.)

۲- چه میزان نقدینگی در دست دارید و تا چه میزان حاضر هستید روی آن شرط‌بندی کنید؟ در شرایط بحران اقتصادی بسیاری از سرمایه‌گذاری‌های تبدیل به هزینه‌های از دست‌رفته می‌شوند، و سرمایه‌گذاری‌های آینده و بازگشت این سرمایه‌ها می‌بایست براساس شرایط و واقعیت‌های نامساعد بازار مجدد ارزیابی شوند.

۳- چه چیز در مدل کسب‌وکار شما وجود داشته که ثابت کرده قابل ادامه حیات است؟ اگر کسب‌وکاری پیش از وقوع بحران اقتصادی سودده بوده باشد، می‌تواند دوباره هم این‌طور باشد. ولی اگر قبل از بحران اقتصادی هم سوددهی نداشته است، به نظر نمی‌آید در ادامه هم سودده باشد.

توضیح: نویسنده این مقاله در کتاب خود با عنوان «Before I was CEO» با افراد زیادی که بعدها مدیران عامل موفق شرکت‌های کارآفرینی بودند که بحران dot-com سال‌های 2000 و 2001 را رد کرده‌اند، مصاحبه کرده و این سه سؤال را در ارتباط با کسب‌وکار آن‌ها پرسیده است. علاقه‌مندان می‌توانند به مطالعه این کتاب بپردازند.

ترجمه و تلخیص بخش اول مقاله:

What Entrepreneurs Should Ask Themselves When an Economic Crisis Hits, by Peter Vanham, Harvard Business Review, May 16, 2018